Co czuję na myśl o świątecznych spotkaniach?

Jest taki rysunek satyryczny, na którym kobieta podaje mężczyźnie słuchawkę telefonu ze słowami “Kochanie, moi rodzice chcą ci złożyć życzenia…”, na co on, zatopiony w lekturze, odpowiada: “Na razie nie potrzebuję. Powiedz im, że poprzednie jeszcze mi się nie spełniły”. Rysunek ten przypomniał mi się przy okazji przedświątecznych rozmów z pacjentkami. Ich treść nierzadko dotyczy narastającego stresu, napięcia i obaw dotyczących zbliżających się rodzinnych spotkań przy świątecznym stole.
Znów (który to już raz?) pojawią się pytania.

• “A wy kiedy?”, “Kiedy zostanę babcią/dziadkiem/wujkiem/ciocią?”,
• “Znowu tylko we dwójkę?”

Pytania, które budzą smutek, zawstydzenie, irytację, poczucie wyobcowania bądź żal. Składanie życzeń świątecznych to kolejny moment, podczas których pary, na co dzień zmagające się z problemem niepłodności, mogą usłyszeć raniące słowa, często – dodajmy – wypowiadane w dobrej intencji. Tak samo rodzinne wizyty, przepełnione spotkaniami z gromadkami dzieci, z parami oczekującymi dziecka albo nawet takimi, które właśnie podczas świąt postanowiły podzielić się radosną wieścią z resztą rodziny.

Warto powiedzieć, że wszystkie uczucia, które mogą się pojawiać u osób zmagających się z niepłodnością w obliczu powyżej opisanych sytuacji, są – najprościej mówiąc – w porządku. Może się pojawić i adekwatny jest smutek, poirytowanie, złość czy zazdrość. Warto sobie te uczucia uświadomić

• “Co czuję na myśl o świątecznych spotkaniach?”,
• “Czy mam w sobie zgodę na te uczucia, czy oczekuję od siebie, że nie będę czuła smutku, zazdrości czy złości, bo nie akceptuję w sobie takich uczuć, uważam, że są złe?”.

Zmierzenie się z nimi i zgoda na nie mogą przynieść ulgę. Para może zadać sobie pytania, czy czuje się na siłach skonfrontować z ew. dyskomfortowymi komentarzami i trudnymi pytaniami – może akurat te święta będą bardziej przyjemne w mniejszym gronie? Może nawet tylko we dwójkę? Można się zastanowić jak zareagować na komentarze czy pytania. Często tak bardzo chcemy nie urazić bliskich osób, że pozwalamy ranić siebie. Tymczasem odpowiedź

• “Nie każda para może mieć dziecko, kiedy tego chce” czy
• “Twoje słowa mnie ranią, nie chcę na ten temat rozmawiać”

– mogą pomóc nakreślić jaśniejsze granice naszego psychologicznego dobrostanu. Rozmowa z rodziną o leczeniu – jak najbardziej, tylko pod warunkiem że oboje tego chcecie. Emocje zmieniają się na różnych etapach leczenia; czasem jest więcej pozytywnego nastawienia, nadziei i gotowości do rozmowy, czasem jest tak trudno, że unikanie tematu wydaje się jedyną sensowną strategią. Dobrze pamiętać o tej wahadłowości emocji i spróbować je sobie uświadomić, bo z nimi związana jest gotowość (lub jej brak) do podejmowania tematu.

Ewelina Gawlik – Libera,
psycholog